Kabeltrekken in Utrecht: “11 meter per minuut”

Voor de zomervakantie van 2019 rondde Siers voor netbeheerder Stedin de aanleg van 1600 meter hoog- en middenspanningskabels af: drie hoogspanningskabels en een bundel met drie middenspanningskabels. Projectleider Peter Pols maakte de wandeling van het beginpunt - het 50kV-station aan de Laagraven - via de A12 naar het eindpunt: Park de Koppel in Lunetten.

Veel bezoekers
Het 50kV (verdeel)station staat in verbinding met TenneT (150kV) en is daarmee een belangrijk station voor een groot deel van Utrecht. De lastent staat er al. Hier worden de moffen gemaakt. Peter Pols: “Voor deze aansluiting hebben we op een zaterdagavond het asfalt open gemaakt om de mantelbuizen te leggen. Het is hier namelijk overdag erg druk.” Niet alleen door het vele verkeer op dit bedrijventerrein. Even verderop liggen de Laaggravenseplas en restaurant Down Under. Die trekken veel bezoekers. De bijbehorende parkeerplaats ligt aan de overzijde van de straat. Bezoekers moeten dus het tracé kruizen. Het is ook een populair gebied voor wandelaars en fietsers. Veel aandacht voor de omgeving dus.

Zestig hondjes
“We werken met een elektrisch aangedreven haspelwagen”, vertelt Peter Pols. ”De wagen rolt de kabel van de haspel af en is gekoppeld aan de elektrisch aangedreven hondjes. Ook kan deze wagen automatisch geremd worden. Dit scheelt een hoop menskracht. Want een haspel met 1,6 kilometer kabel zet je niet zomaar even in beweging.” Ook zijn de hondjes onmisbaar voor de kabeltrek. Zestig stuks zijn er geplaatst: “De aantallen, de afstanden en de manier van plaatsen zijn daarbij van belang”, vervolgt Peter Pols, “Je moet er zoveel mogelijk voordeel uit halen zodat de kabeltrek soepel verloopt”.

Goed materieel en kennis van zaken
De kabeltrek wordt uitgevoerd door een team dat wordt aangevoerd door voorman Arie Leijten. In de bochten is er extra controle op de kabels, mét menskracht. Er is veel zorg voor de kabels in de sleuf. Beschadigingen aan de kabels kunnen kortsluiting veroorzaken. De haspels met kabels worden dan ook ’s nachts bewaakt. In enkele bochten heeft Arie Leijten houten palen geplaatst en ze omhuld met mantelbuizen, om de kabel zonder beschadigingen te kunnen trekken. Peter Pols: “Goed materieel is heel belangrijk, maar kennis van zaken even zo. Het zijn vaak de kleine dingen. Ervaring is heel belangrijk voor een trek als deze”. Arie Leijten weet exact wat de snelheid van het kabeltrekken is: “11 meter per minuut”, roept hij vanuit de sleuf. Door de vele bochten gaat het helaas niet zo snel. De trekkracht kan in de bochten wel drie keer zo groot zijn. Naast Arie, die assisteert bij de kabeltrek, is Willem Goudkuil voorman. Uitvoerder Marc van Daatselaar leidt het team.

Tracéwijzigingen
In de toekomst moet het tracé nog een keer verplaatst worden. Daarvoor is in de buurt van het 50 kV-station een lus in de kabel gelegd. In totaal is er zo’n zeventig meter aan overlengte die zo is neergelegd dat de kabel straks bij het uitleggen en verplaatsen niet gaat draaien. Peter Pols vervolgt de route aan de Waijensedijk: “Tijdens het graven stuitten we op een rioolpersleiding. Hier hadden we een aantal persingen onder de weg moeten maken. De Klic-melding gaf de ligging niet juist aan. De plannen moesten dus omgegooid worden. Het werd een gestuurde boring. Ook moest het tracé op deze plek worden veranderd. Dat lag oorspronkelijk aan de overkant van de straat. Omdat de gemeente een fout had gemaakt bij het uitschrijven van de vergunningen, waren we genoodzaakt aan de andere kant te graven. De sleuf moest hier echter wel dieper, want er worden straks boompjes geplant.” Het tracé gaat daarna aan de andere kant van de weg verder. Daarvoor zijn stalen persingen gemaakt waar de PE-mantelbuizen in gingen. Dit biedt een goede bescherming voor de kabels.

Afgesloten fietspad
De route gaat voor een deel door groen gebied met eenden, kikkers en padden. Het fietspad (Seychellenpad) is afgesloten; fietsers worden omgeleid. De sleuf is naast het fietspad gegraven, het fietspad is vervolgens gebruikt voor het opslaan van de grond. Die uitgekomen grond zit vol puin. Je ziet complete bakstenen en trottoirtegels. “Bij puinhoudende grond houden we de vinger aan de pols. De kans op het aantreffen van asbest is groter”, licht Peter Pols toe. In dit geval werd er niets aangetroffen. Wel betekent het dat er veel nieuwe schone grond moet worden aangevoerd.

Over de A12
Vlak voor de A12 ‘splitsen’ de kabels zich. De kabels lopen onder de A12 door waarvoor een boring is gemaakt. De hoogspanningskabel gaat rechtdoor de boring onder de Koppelbrug en de middenspanning rechtsaf. Enkele honderden meters verderop, in Park de Koppel in de wijk Lunetten, staat de lier opgesteld.